ویژگیهای معلم قرن21

 مسائل اساسی در آموزش و پرورش قرن 21

    کسی به طور قطع نمی تواند ابراز نظر کند که قرن بیست و یکم دارای  چه ویـــــژگی هایی خواهد بود اما آنچه مسلم است این است که دنیا مانند هــــزاران سال قبل، روال آرام و کندی نخواهد داشت و بسی جای امید است که انسان با تکیه بر هوش و تفکر خود که از ویژگی های ستایش شده او در قرآن کریم می باشد و به واسطه ی آن به عنوان اشرف مخــلوقات معرفی شده است، راهکارهایی در برابر موانع آن قرن بیابد. اما آنچه که به نظر می رسد آموزش و پـرورش با چهار مسئله ی مهم در قرن بیست و یکم مواجه خواهد بود که اگر از هم اکنون درصدد پاسخ قاطع برای آن نباشد، نگران کننده خواهد بود.

 1- جمعیت افزاینده ی دانش آموزی و برنامه ریزی دقیق و پیش نگر .

 2- کیفیت آموزش و استاندارد های علمی جهانی و بومی .

 3- افزایش بهره وری در همه ی ابعاد .

 4- مطالعات تطبیقی و تحول بر مبنای زمان و ضرورت و فرهنگ.

 ویژگی های معلم در قرن 21

  از آنجایی که قرن بیست و یکم، قرن اطلاعات، ابتکار و مهارت و  سرعت می باشد بنابراین ویژگی های معلم در این قرن بر اساس این   اصول می باشد.

  الف) اطلاعات:

 ویژگی معلم، بالا بردن اطلاعات و به روز کردن آن است. در بحث  اطلاعات ((برنامه ICT فناوری اطلاعات)) جایگاه ویژه ای دارد که  به آن می پردازیم.

1- آشنایی با فناوری آموزشی: برای کسب موفـــــقیت در قرن بیست و یکم،  معلمان باید دانش آموزانی تربیت کنند که یادگیرندگان مادام العمر  باشند  و این مسیر نمی گردد مگر این که فرایند یادگیری مبتنی بر  انتقال صرف دانش تغییر پذیرد بنابراین معـــــــلمان باید با استفاده از کامپیوتر و اینترنت و کاربرد آنها در تدریس واقف باشند و دانش آموزان را نیز به این امر ترغیـــب کنند. فناوری اطلاعات به ما می گوید آن چه که تا دیروز درست بوده امروز ممکن است نادرست و حتی  گمراه کننده باشد، بنابراین معلمان با استفاده از این تکنیک باید معلمانی محقق و پژوهشگر باشند و دانــش آموزان پرسش گر امروز و پژوهشگر فردا تربیت کنند.

 2- آشنا با استاندارهای جهانی کیفیت کار .

 3- بالا بردن اطلاعات عمومی: معلم قرن بیست و یکم در همه ی زمینه ها اطلاعات خود را بالا ببرد نه فقط در زمینه ی رشته ی تدریس خود چرا که بسیاری از عـــــلوم به هم وابسته اند. اصطلاحات رایج روز را بشناسد، امور سیاسی، اقتصادی، اجتماعی جامع خود را بداند و در نهـــایت به علم روان شناسی آگاه باشد چرا که یک معلم بیش از معلم بودن خود باید یک روان شناس آگاه و خبره باشد.

 4- تدریس نوین: استفاده از روش تدریس فعـــــال و همگام با روز، روش هایی که تدریس معلم را ویژگی خاص می بخشد عبارتنند از : روش همیاری، روش تــدریس فعال، روش بارش مغزی، روش ایفای نقش، روش نمایشی،  روش بحث گروهی،  روش حل مسئله،  روش  استــقرایی ، روش اکتشافی.   تمامی این روش ها را می شناسد و می داند که هر یک را در چه درسی  و در چه کلاسی به کـــار گیرد و به تعبیری تدریس او مبتنی بر استانداردها است و تدریس بر اساس استاندارد نوعی بهبود فرایند کار در آموزش و پرورش است.

 5- شرکت در دوره های ضمن خدمت: معـلم همیشه خود باید در حال فراگیری علم باشد و اطلاعات جدید و نو را بگیرد، در طول کار خود همیشه یکسان تدریس نکند و  نکات را  از  جهات  مختلف  و زوایای متعدد بیان کند. لازمه ی این کار، شرکت در دوره های ضمن خدمت آموزش معلمان است.

 6- آشنایی با اصول روانشناسی تربیتی: از آنجائی که معـــلم در طول تدریس خود نیاز به ارتباط مقابل دارد، بنابراین باید مخاطبان خود را شناسایی کند. بداند در چه شرایطی زندگی می کنند، تا حدی ازخانواده آنها مطلع باشد. در این صورت می تواند پیام های یاددهی خود را شفاف منتقل سازد.

 7- داشتن طرح درس: معلم، باید زمان تدریس خود را حساب کند کتاب مورد تدریس را با طرح درس سالانه، بودجه بندی کند و همچنین طرح درس روزانه، داشته باشد و اطلاعاتی کافی و جامع درباره ی مراحل طرح درس نویسی داشته باشد

8- ارزشیابی تشخیصی،تکمیلی، پایانی را  بداند و در مراحل تدریس خود به کار بندد. هدف های جزئی و کلی و  هدف های رفتاری را شناسایی کند. حیطه های آموزشی (دانش، درک و فهم، کاربرد،ترکیب قضاوت) را بداند و در طرح ریزی سؤالات و ارزشیابی های مستمر خود که در طرح سالانه خود در نظر گرفته است اعمال نماید.

 ب) ابتکار

   دومین ویژگی قرن بیست و یکم، قرن ابتکــار بود که در این زمینه،  معلم باید دارای ویژگی های زیر باشد.  1- خلاق است: معلم قرن بیست و یکم  در  این رابطه ی  خود خلاق است، دست به شیوه های جدید می زند و دانش آموزان را نیز خلاق بار می آورد هر اندازه دانش آموز از نظر اطلاعات، غنی تر باشد. انگیزه ی خلاقیت که در نهاد او بالقوه وجود دارد به فعلیت می رسد و این صــــــــورت نمی پذیرد مگر این که معلم و راهنما خودش، آراسته به صفت خلاقیت باشد.

 2- ایجاد دنیای پرسش در کلاس: معلم مبـــــتکر، کسی است که همیشه  سؤالی برای مطرح کردن در کلاس داشته باشد و حس انگیزه ی کنجکاوی دانش آموزان را تــحریک کند. آنان را به فعالیت و جنبش وا دارد.  (در کلاس مرده و خسته کننده، مرتباً دیدگان دانش آموزان فقط به عقربه های ساعت می باشد)،و عشق یادگیری فنون جدید را در آنها زنده کند.